Şeftali Fidanı

Şeftali fidanı, Şeftali çok güzel bir meyvedir. B ve C vitaminleri ile potasyum açısından zengin bir meyvedir. Ayrıca A vitamini ile kalsiyum, magnezyum, sodyum, demir ve fosfor minaralleri de bulunuyor. Şeftali vücudun hastalıklara karşı direncini arttırıyor. Bağırsakları yumuşatır. Hazmı kolaylaştırır. İdrar söktürür ve kabızlığı giderir. Bağsur şikayerlerini azaltır. Kanı temizler. Ateşi düşürür. Sinirleri yatıştırır ve uykusuzluğa iyi gelir. Kansere karşı koruyucudur. Kalp krizi riskini azaltır. Böbreklerin düzenli çalışmasına yardımcı olur ve böbrek taşlarını eritir. Ağız kokusunu giderir. Cildi nemlendirir ve canlandırır. Şeftali taze olarak da tüketiliyor. Komposto, reçel, meyve suyu olarak da tüketiliyor. Şeftali soyulup ezildikten sonra yüze maske yapılıyor. Özellikle kuru ve yorgun ciltlere iyi geliyor. Şeftali çicekleri kaynatılıp suyu içilirse bağırsak solucanlarını düşürüyor.

Şeftalinin ana vatanını İran ve Kafkasya olduğu biliniyordu. Daha sonra şeftalinin ana vatanının Doğu Asya ve Çin olduğu biliniyor. Amerika'nın hem güneyinde hem de kuzeyinde yetiştiriliyor. Afrika'da son yıllarda şeftali yetiştiriciliği çoğalmıştır. Avusturalya ve Yenizelanda'da da en fazla yetiştirilen meyve türü olmuştur. Ülkemizde birkaç ilimiz hariç diğer illerimizde şeftali yetiştirme yapılıyor. Şeftali yetiştiriciliği yapıldığı bölgeler içerisinde %49'u ve ağaç sayısının %41' ile Marmara Bölgesi başta geliyor. Şeftali değişik iklim şartlarına uyabilen meyve türlerinden biridir.

Şeftali çeşitlerinin kış soğuklama istekleri 250 ile 1250 saat arasında değişiyor. Şeftali, şeftali anacı üzerinde süzek, kumlu, killi, tınlı, çakıllı ve çabuk ısınan alüviyal toprakları sever. Toprak pH'sı 6-7 arasında olması gerekir. Şeftali fidanları kumlu topraklarda yetişiyor. Yeterli sulama ve iyi gübreleme ile şeftali ağaçları yetiştirebilirsiniz. Şeftali fidanları ağır, nemli ve soğuk olan killi topraklarda yetişen ağaçların sürgünleri iyi pişkişleşemediğinden kış soğuklarından zarar görüyor ve ağaçlarda zamklanma başlıyor.

Fidan dikimini genellikle iki kişi yapıyor. Birisi fidanın dikim tahtasını kullanarak yerini ve derinliğini belirliyor ve fidanları dik olarak tutar. Fidan dikim derinliğine göre çukurdan toprak alarak çukur hazırlanır. Fidan çukura konulur etrafı toprakla doldurulur ve ayak ile fidanın çevresindeki toprak sıkıştırılır. Fidanın çevresi toprakla doldurulması sırasında, fidanı tutan kişi kökleri çukur tabanına bastırmamak gerekiyor. Köklerin uç kısımları yukarı doğru kıvrılmamalıdır. Şeftali dikiminden sonra fidan çevresine can suyu verilir. Can suyunu etrafa taşmayacak şekilde verilmesi için küçük bir havuz yapılır ve mutlaka sulama yapılır. Can suyu denilen bu uygulama toprak ıslak olsa da mutlaka tekrarlanıyor. Fidan kökleri ile toprak parçacıkları arasında hava boşlukları kalmaması gerekiyor.

Şeftali fidanları saksıda yetiştirilmişse topraklı olarak dikiliyor. Saksıdan çıkan şeftali fidanları topraklı fidanın toprağının dağılmamasına dikkat edilmesi gerekiyor. Dikim çukura otuturulur ve bundan sonra can suyu verilir. Sonra iki işlem daha yapılır. Yani destek sistemi (Herekleme) ve dikim budaması yapılır. Yeni dikilen şeftali fidanı, henüz kök sistemi tam olarak oluşmaz. Bu yüzden rüzgârla eğilebiliyor. Bunun için herek olarak kullanıldığı malzemelerle destekleme işlemi yapılır. İki herek çapraz durumda sokulur ve fidana yaklaştırılır. Sekiz rakamına benzer bir şekilde fidan hereklere bağlanır. Bağlar fidan büyüklüğünde gövdeyi boğmamalıdır. Son olarak dikile fidanın tepesi kesilir. Kesim yüksekliği meyve türüne ve iklim koşullarına göre 50- 60 cm'den 70-80 cm'e kadar değişebilir. Soğuk yerlerde daha yüksek boy verir. Kesim yerine en yakın olan alttaki gözlerden ana dallar çıkarak, fidanı taçlandıracaklardır.