Şeftali Budama Nasıl Yapılır?
21 Temmuz 2024

Şeftali Budama Nasıl Yapılır?

Şeftali Budama

Şeftali budama, şeftali yetiştiriciliği yapanlar açısından kaliteli ve bol miktarda ürün alınmasını sağlayan önemli bir işlemdir. Budama yapılmadığı takdirde, ağaçlarda dengesiz taç gelişimi, verimin aşırı olması nedeniyle dallarda kırılma, meyvelerin kalitesiz ve küçük olması, dalların sık oluşu nedeniyle içteki dalların ışık alamaması ve ürünün bir yıl olup diğer yıl olmaması gibi sorunlar yaşanır. Bu nedenle budama, şeftali yetiştiriciliği açısından karlılığı artıran önemli bir bakım önlemidir. Şeftali budama, tüm meyve ağaçlarında olduğu gibi dal seyreltme, dal kesme, dal eğme, dalların açılarını genişletme ve daraltma, uç alma gibi işlemleri kapsar.

Şeftali Budama Neden Yapılır?

  • Fidan dikiminde kök ve gövde arasındaki dengenin sağlanması
  • Şeftali ağaçlarına istenen şeklin kolayca verilmesi
  • Ağaçların sürgün oluşumunu ve meyve verimini dengelemek
  • Dal çıkarma yoluyla meyvelerin seyreltilmesi
  • Ürünün bir yıl olup, bir yıl olmaması sorununun çözülmesi
  • Taçlandırmanın iyi yapılmasıyla ağacın tacında iç kısımların daha iyi ışık almasını ve havalanmasını sağlamak, dolayısıyla meyve veriminin artırılması
  • Dallarda kırılma ve sarkmanın azaltılması


Şeftali ağaçları, diğer meyve ağaçlarına göre daha fazla budamaya ihtiyaç duyar. Çünkü ağacın meyveleri bir yıllık dallarda oluşur. Düzenli ürün almak için yeterince yıllık sürgün oluşumunun sağlanması gerekir. Şeftali yetiştiriciliğinde iyi bir budama, sulama ve gübrelemenin yapılması sayesinde daha kalıcı olur. Ağaçta iyi bir taç oluşturma ve sonradan da bunun korunması önemlidir. Şeftali budama iki türde yapılabilir:

Şekil Budaması:

Bu budama, yeni dikilmiş fidanlara yapılır. Ağaçlara goble ya da değişik doruk dallı bir şekil verilir. Kurak olan yerlerde ortası kapalı uygun doruk dallı şekil verilebilir. Şeftali fidanlarına şekil verilirken, özel budama istekleri ve ekolojik şartlar gibi detaylar da değerlendirilmelidir. Kurak yerlerde iç kısımların nemli kalmasını sağlayacak, kapalı şekillerin tercih edilmesi önemlidir. Topraktaki su miktarının kısa sürede buharlaşmaması için, ağacın tacının toprağa yakın olan alanları bodur bırakılmalıdır. Nemli yerlerde ise bunun tersi yapılmalıdır. Tacın iç kısımlarının nemli kalmaması için açık biçimde, gövdeye yakın yerlerde yüksek bırakılmalıdır. Bu faktörlere dikkat edilerek, doruk dallı, goble veya değişik doruk dallı gibi şekillerden uygun olanı seçilir. Bu şekil budamasına fidanların dikilmesinden sonra başlanır.

Goble Şekli:

Goble şekli, şeftali yetiştiriciliğinde en fazla kullanılan ve uzun geçmişi olan bir terbiye sistemidir. Şeftali budamasına da oldukça uygundur. Bol yağış alan ve nemli yerlerde bu şekil budaması tavsiye edilir. İlk dikim yılında fidanların tepelerinden yaklaşık 50 cm kesilir. Bu yükseklik, ana dalların çıkış yerini belirlemeye yardımcı olur. Tepe kesimi yüksek olursa, budama, hasat ve seyreltme işlemlerini zorlaştırır. Sürgünler gelişmeye başladığında, ağaç verime yattığı zaman meyve yükü açısından dalların şekillendirilmesi önemlidir. Sürgünlerin uzunluğu 15-20 cm olduğunda şekillendirme de başlar. Birbirini gölgelemeyen belirli sayıda 3-5 ana dal seçilerek, bunların aynı yerden çıkmasına özen gösterilir. Diğer dallar dipten çıkarılır ya da bükülerek gelişimine engel olunur. Şeftali ağaçlarının gelişimi genellikle yayvan şekilde olur. Dal açılarında yapılan genişletme, gövdeyle ana dalların bağlantısını güçlendirir. Dal gelişimini zayıflatarak, güneşin iç kısımlara girişini artırır. İkinci yılda soğuklar geçince şeftali budama yapılır. Ancak şeftali ağacı türlerine göre özel budama istekleri olur. Çatıyı oluşturan ana dallarda budama, yardımcı dalların yüksekliğine uygun şekilde yapılır. Yaklaşık budama çatal yerinden itibaren 50-90 cm üstten yapılır. Kesim yerlerinin altından yeni sürgünler gelmeye devam eder. Bunlardan yardımcı dallar belirlenir. Bunların hepsi aynı tarafa bakmalıdır. Dik gelişim gösteren dalların açıları da genişletilir. Üçüncü yılda yani durgun süreçte ağaçlar şekillendirilmeye devam edilir. Önceki yıl seçilen yan dallar ve ana dallar tepeden kesilir. Sonraki yıllarda da ağacın iç kısımlarına güneş ışığının rahat girmesi için açık tutulmalıdır.

Mahsul Budaması:

Bu tür şeftali budama, mahsule yatan ağaçlara uygulanır. Şeftali ağaçlarındaki meyveler yıllık sürgünlerde ve buket dallarda oluşur. Bu yüzden her sene yeni sürgünlerin oluşumu sağlanmalıdır. Bunun için sert budama yapılmalıdır. Budamada çiçek ve odun gözlerinin olduğu dallar kalmalı, sadece çiçek gözü olan dallar kesilmelidir. Ağaç, ikinci yılda hafif budanır. Üçüncü yılda da budama hafif yapılır. Verim çağındaki şeftali ağaçları her yıl budanmalıdır.

Şeftali Budama Ne Zaman Yapılmalı?

Genellikle budama, kışın dinlenme sürecinde havaların fazla soğuk olmadığı zaman yapılır. Fazla soğuk olmayan bölgelerde sonbaharda, yapraklar dökülünce budama yapılır. Kışın bitimine kadar, yani ağaçların uyanmasına kadar şeftali budama yapılabilir.

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

İlk soruyu siz sormak istermisiniz?

Soru Sor / Yorum Yap

şifre

Çok Okunanlar

Şeftalinin Faydaları Nelerdir?

Şeftalinin Faydaları Nelerdir?

Haber Bülteni

Popüler İçerik

Konserve Şeftali Tarifi ve Malzemeleri

Konserve Şeftali Tarifi ve Malzemeleri

Şeftali Kaç Kalori?

Şeftali Kaç Kalori?

Tüysüz Şeftali Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?

Tüysüz Şeftali Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?

Şeftali Maskesi Tarifi ve Malzemeleri

Şeftali Maskesi Tarifi ve Malzemeleri

Şeftali Ağacı Çiçeği Kullanımı ve Faydaları Nelerdir?

Şeftali Ağacı Çiçeği Kullanımı ve Faydaları Nelerdir?

Güncel

Şeftali Kebabı Tarifi ve Malzemeleri

Şeftali Kebabı Tarifi ve Malzemeleri

Güncel

Şeftali Besin Değeri?

Şeftali Besin Değeri?

Güncel

Şeftali Faydaları ve Kullanımı

Şeftali Faydaları ve Kullanımı